Temel Formül ve Değişkenler
Tasarruf hesabının çekirdeği basittir. Eski armatür gücünden yeni LED gücünü çıkararak anlık tasarrufu bulursunuz. Bu fark kilowatt cinsine çevrilir ve yıllık çalışma saatiyle çarpılır. Elde edilen kilovatsaat değeri, birim enerji fiyatıyla çarpıldığında yıllık parasal tasarruf ortaya çıkar. Geri dönüş süresi, yatırım maliyetinin yıllık tasarrufa bölünmesiyle hesaplanır. Bu adımlar, farklı marka ve senaryoları karşılaştırmak için ortak bir dil sağlar.
Örnek Hesap ile Netleştime
Diyelim ki 60 W akkor lambayı 9 W LED ile değiştirmek istiyorsunuz. Anlık fark 51 W’tır; bu 0,051 kW demektir. Günlük 4 saat kullanımda yıllık çalışma süresi yaklaşık 1460 saattir. Yıllık enerji tasarrufu 0,051 × 1460 = 74,46 kWh olur. Birim elektrik fiyatını örnek olarak 3,50 TL/kWh alırsak yıllık parasal kazanç 74,46 × 3,50 ≈ 260,61 TL olur. LED ampul maliyetiniz 150 TL ise, geri dönüş süresi 150 / 260,61 ≈ 0,575 yıl; yani yaklaşık 7 aydır. Bu yalnız tek bir noktayı anlatır; aynı mantığı tüm aydınlatma noktalarınıza uyguladığınızda toplam etkiyi görebilirsiniz.
Işık Kalitesi ve Konforun Hesaba Katılması
Watt değeri düşerken aydınlık seviyesinin korunması gerekir. Bu nedenle lümen değeri ve ışık dağılımı önemlidir. Renk geriverimi (CRI) düşük ürünler, malzemelerin gerçek rengini solgun gösterir; bu, konforu ve algıyı zedeler. Sürücü kalitesi titremeyi (flicker) belirler; göz yorgunluğu çoğu zaman fark edilmeyen titreşimden kaynaklanır. Dimmer ile uyumun baştan test edilmesi, ışık sahnelerini verimli kullanmanızı sağlar. Bu nitelikler, etikette yazan watt değerinden daha büyük fark yaratır.
Yerleşim, IP Sınıfı ve Ömür
Islak hacimlerde ve dış mekânda IP sınıfı yüksek armatürler tercih edilmelidir. Yanlış yerleşim, doğru ürünle dahi istenen sonucu vermez; kamaşma ve gölgeleme oluşur, kullanıcı daha yüksek güçlere yönelir ve tasarruf hedefi zayıflar. LED ömrü yalnızca çip kalitesine değil; ısı yönetimi ve sürücü tasarımına da bağlıdır. Kapalı armatürlerde ısı birikimi ömrü kısaltır; uygun muhafaza ve havalandırma, performansı korunur. Garanti koşulları ve yedek parça sürekliliği, toplam sahip olma maliyetinin parçasıdır.
Bakım ve Takip
Dönüşüm sonrası ışık seviyeleri ve kullanıcı geri bildirimleri takip edilmelidir. Beklenmedik titreme, renk kayması veya sürücü arızaları, ürün–uygulama uyumsuzluğuna işaret eder. Panoda aydınlatma devrelerinin düzenli ayrılması, kaçak akım korumasının test edilmesi ve aşırı yüklenmenin önlenmesi; tasarrufun sürdürülebilirliğini sağlar. Gerektiğinde zamanlayıcı ve sensörlerle sahneler otomatikleştirilerek, gerekmeyen saatlerde güç tüketimi düşürülür.
